Johann Bernoulli lezing 18
(dinsdag 14 april 2009)
Jan P. Hogendijk (Universiteit Utrecht)
Arabische astrologie en westeuropese wiskunde: 900-1300
In de vroege middeleeuwen was in West-Europa de kennis van
wiskunde zeer beperkt. Vanaf de tiende eeuw werden in islamitisch
Spanje astrologie en sterrenkunde ge<EF>mporteerd uit het
Midden Oosten, en in het kielzog hiervan ook goniometrie,
bolmeetkunde, en wiskundige bewijzen in de trant van Euclides.
Een deel van deze kennis sijpelde door naar christelijk Europa.
Van de elfde tot de dertiende eeuw werden veel wiskundige
teksten uit het Arabisch in niet altijd even begrijpelijk Latijn
vertaald.
De lezing gaat over de vraag welke wiskunde in de periode 900-
1300 echt werd gebruikt of begrepen. We kijken naar oorspronkelijk
wiskundig werk uit de periode, en naar tamelijk geavanceerde
toepassingen in de sterrenkunde en de astrologie. Hieruit
blijkt de belangrijke rol van de astrologie voor het voortbestaan
van de middeleeuwse wiskunde, zowel in de Islam als in het
Christendom.
Laudatio: Jan van Maanen (Universiteit Utrecht)